U krijgt intern stilaan vragen hoe het nu eigenlijk zit met dat fameus project van u. Iedereen heeft er over gehoord. Er is veel voorbereiding van verschillende departementen in gekropen – het technisch plaatje en het financieel model moeten natuurlijk kloppen. Zelf voelt u het ook geweldig kriebelen. ‘If you start me up! If you start me up I’ll never stop.’* Hoelang kan het nog duren? Wel, het kan heel lang gaan duren als u het nu verkeerd aanpakt. Want uw project is niet klaar om opgestart te worden als u er niet ook met externe stakeholders over heeft gesproken. Meer nog: soms zorgt u er maar beter voor dat de stakeholders het project zelf mee vormgeven. 

Als het goed is, hebt u voor uw project een stakeholderanalyse gemaakt. U weet dus welke belangen er spelen en welke spelers welke belangen hebben. Wel, waarom hebt u de stakeholders dan niet betrokken bij het project? Nou heel simpel: het is ‘ons’ project. Trouwens, ‘legal’ wil het niet. En ‘HQ’ wil de eerste uitgaven op dit project dit kwartaal al kunnen boeken. Herkenbaar? Allemaal klassiekers. Interne klassiekers.   

De burger heeft lange tenen. En, soms nog belangrijker: lange armen. Dus mobilisatiekracht. Voor de volgende Facebook-actiegroep zijn maar enkele clicks nodig. Met een stakeholderanalyse moet je daarom ook zo vroeg mogelijk de stap zetten naar echt overleg met je stakeholders. Basisboodschap: benut het ‘first mover’-voordeel, dat scheelt enorm in geloofwaardigheid. Bij kritiek: omarm het en zeg pro-actief wat je ermee gaat doen. Hang je verhaal er aan op en maak er zo mogelijk een krachtlijn van in het project.  

De contouren van een geslaagd project krijgen vorm door al van bij het ontwerp de juiste focus te hanteren, intern én extern. Welke bezorgdheden spelen er in de leefwereld van de buurtbewoners en het beleid? Hoe kan het project daarop inspelen en voor hen een meerwaarde betekenen? Elk project en elke buurt is anders, maar toch zien we vaak dezelfde verzuchtingen en verwachtingen terugkomen. Mobiliteit, leefbaarheid en duurzaamheid zijn drie van de koplopers in het peloton van maatschappelijke besognes. Wat voor effect heeft uw project daarop?  

Dit is hopelijk een open deur voor u, maar een luisterend oor en betrokkenheid creëren bij buurtbewoners, (politieke) stakeholders en opiniemakers is al de helft van het vergunningswerk. Toch is het nog te vaak een cruciale stap die vele bouwheren, investeerders of projectontwikkelaars liever overslaan. Omdat ze vrezen dat het te veel tijd en middelen vraagt of te grote verwachtingen creëert. Waardoor ze burgers en beleidsmakers met een ‘fait accompli’ confronteren. Maar wat is de kost van herhaalde beroepen tegen uw vergunningsaanvraag? Of van gemiste quick wins die er een beter project op maat van mens en omgeving van hadden kunnen maken? Voeling krijgen –  en houden – met wat er lokaal leeft, is altijd de beste garantie om in de toekomst goede buren te worden. Doen dus.  

U moet er ook echt van overtuigd zijn dat samenwerken met stakeholders uw project een beter project maakt. Niet vanuit een of andere esoterische benadering. Wel omdat het van u verwacht wordt. En omdat het u ook iets kan opleveren. Vraag eens even aan de ingenieurs bij Lantis, bouwheer van de Oosterweelverbinding, naar het verschil tussen hun eerste ontwerp en het project dat ze uiteindelijk gaan realiseren. Na vele iteraties met de burgerbewegingen kwam er een geheel ander, maar vooral veel beter project uit de bus. Een project waar wél draagvlak voor is.  

Maar, ons project heeft toch goede bedoelingen? Nou, de weg naar de hel is geplaveid met goede bedoelingen. Of nog: gelijk (denken te) hebben en gelijk krijgen is niet precies hetzelfde. Transparant samenwerken met uw omgeving is nog de enige manier om te ondernemen, te besturen en winst te kunnen maken. En het wérkt. Sommige tegenstrevers van vroeger kunnen zelfs partner geworden in een (weliswaar aangepast) project.  

Kortom: gebruik de intelligentie en agenda van uw stakeholders effectief om uw project te verbeteren. Doe het vanaf de start, parallel met de interne overwegingen. Het zal mogelijk wat meer voorbereidingstijd kosten. Maar die wint u achteraf terug. Legal zal u uiteindelijk dankbaar zijn. HQ zal zijn investeringsplanning halen. Everybody happy. 

Mobiliserende groet, 

Joris en Joost 

Reageer op NIMBY@whyte.be 

Volgende keer: Die rechtlijnige projectplanning uit uw dromen, berg ze op.  

(*The Rolling Stones: ‘Start me up’)